1. Nükleer Tıp Nedir?

Nükleer, atom ve atom çekirdeğini ifade etmekte olup Nükleer Tıp, yapay olarak elde edilen radyoaktif (radyasyon yayan) maddelerin tıbbın hizmetinde (vücut fonksiyonların değerlendirilmesi, hastalıkların tanı ve tedavisinde) kullanılması şeklinde tanımlanabilir.
Nükleer tıpta yapılan görüntüleme işlemine sintigrafi adı verilir ve özel bir kamera ve az bir miktar radyoaktif madde ile kalp, böbrek, karaciğer ve safra yolları gibi vücudun organlarının filmi çekilir. Sintigrafi için genel olarak şu durumlar geçerlidir: 

Çekimden önce; hamilelik veya şüphesi ve emzirme durumunuz söz konusu ise görevli arkadaşa bildiriniz. Size bir miktar radyoaktif madde damardan, ağızdan veya solutularak verilecektir.

Film çekimi sırasında; çekim masasına yatacaksınız ve kamera vücudunuza yaklaştırılacak. 
Filmin en iyi şekilde çekilebilmesi için görüntü elde edilinceye kadar haraketsiz kalacaksınız.

Çekimden sonra; bol su içmeniz vücudunuzun radyoaktif maddeden temizlenmesine yardım edecektir.

2. Nükleer Tıp Bölümümüz

 
1998 yılında çift başlı gama kamera ile hizmet vermeye başlayan bölümümüzde şu anda iki adet çift-başlı gama kamera, tiroid uptake cihazı, gama prob, üre nefes testi ve pozitron emisyon tomografisi (PET-BT) bulunmaktadır. Mevcut şartlar içerisinde bölümümüzde hemen her Nükleer Tıp tetkiki yapılmaktadır. Ayrıca tiroid ultrasonografisi ve ince iğne biyopsisi yapılmakta, tiroid hastalarına Yüreğir D blokta poliklinik hizmeti verilmektedir. Yüreğir’de ana bina (A) -1. katta Nükleer Tıp sekreterliği ve Kışla yerleşkesinde PET Ünitesi sekreterliği ilk başvuru yerleridir. Randevularınızı, tetkik öncesi gerekli hazırlık ve onam formlarınızı sekreterliklerimizden alabilirsiniz.

Tetkiklerin özelliğine göre bekleme süreleriniz olacaktır; kitap vb. uğraşılarınızı beraberinizde getirebilirsiniz. 

2003 yılından bu yana radyoaktif iyot tedavi odasında ameliyat olmuş tiroid kanseri hastalarına radyoaktif iyot-131 ile artık/kalan tiroid dokularının tamamen ortadan kaldırılması (tiroid ablasyonu) ve kalan veya yayılmış tümör dokularına yönelik tedavi verilmektedir. Ayrıca nöroblastom hastaları için İyot-131 MIBG tedavisi, radyokolloid eklem tedavisi, karaciğer kanseri ve karaciğere yayılmış kanser hastalıklarında radyoaktif kolloid tedavileri yapılmaktadır.

2006 yılı sonlarından itibaren Kışla Yerleşkesi -1. katta PET-BT ünitesi hastalarımıza güncel standart hizmeti vermektedir. PET birçok kanser hastasının tanıdan, yaygınlığının değerlendirilmesine ve tedavi yanıtından nüks gelişimine kadar takibinde, gereklilik-fayda prensiplerine göre kullanılmaktadır.

Bölümümüzde yalnızca personele mahsus olan, radyoaktif maddelerin muhafaza edildiği ve hazırlandığı, yani işin mutfağı diyebileceğimiz, radyoaktivitesinden dolayı “sıcak oda” tabiri kullanılan kısım mevcuttur.

* Böbrek sintigrafileri (DTPA- MAG-3 dinamik böbrek sintigrafisi, DMSA statik böbrek sintigrafisi, kaptoprilli böbrek sintigrafisi)  

* Kalp ve dolaşım sistemi sintigrafileri (Tc-99m MIBI ile gated myokard perfüzyon sintigrafisi, MUGA, radyonüklid anjiografi, lenfosintigrafi)

* Kemik sintigrafileri (tüm vücut kemik sintigrafisi, kemik SPECT, bölgesel kemik sintigrafisi, kemik iliği sintigrafisi)  

* Tiroid tetkikleri (Tiroid sintigrafisi, USG, ince iğne aspirasyon biyopsisi, I-131 ile tüm vücut tarama, tiroid uptake testi) 

* Gastrointestinal sintigrafiler (karaciğer SPECT, gastrointestinal kanama odağı tespiti, tükrük bezi sintigrafisi, mide boşalma zamanı tespiti, karaciğer-dalak sintigrafisi, karaciğer kan havuzu SPECT, Meckel divertikülü araştırması, gastroözefageal reflü sintigrafisi, üre nefes testi)  

* Tümör tanı ve takibinde (I-131 tüm vücut tarama, I-131 MIBG ile tüm vücut tarama, 5-DMSA sintigrafisi, In-111 octreotide sintigrafisi, PET-BT)  

* Hematolojik incelemeler (eritrosit yaşam süresi tespiti, dalak sekestrasyonu çalışması)  

* Diğer sintigrafik çalışmalar (dakriyosintigrafi, paratiroid sintigrafisi, testis sintigrafisi, vb)  

* Gama prob ile kanser hastalarında ameliyat sırasında bekçi lenf düğümü tesbiti yapılmaktadır.  

Kışla Hastanemizdeki bölümümüzde bulunan PET-BT ile organların hem fonksiyonel hem de anatomik detayı aynı anda görülebilmektedir. Bu yöntem, özellikle onkolojik uygulamalarda hasta için hayati önem taşıyan bilgiler verir. Tanı, hastalığın yaygınlığı, tedavi cevabının değerlendirilmesi gibi çok önemli uygulama alanlarına sahiptir. Ayrıca, radyoterapi planlaması, ışınlanacak hedefin tam tayini PET-BT ile sağlanmaktadır. Onkoloji hastaları dışında, nöroloji ve kardiyoloji hastaları için de kullanım alanı bulunmaktadır.  
 

Bölümümüzde Yapılan Tedaviler
 
1. Radyoaktif İyot-131 ile hipertiroidi tedavisi
2. Radyoaktif İyot-131 ile diferansiye tiroid kanseri tedavisi
3. Eklem tedavisi
4. Nöroendokrin tümör tedavisi
5. Karaciğerde tümör/tümör yayılımı durumunda radyoaktif mikroküre tedavisi
6. Kanser hastalarında ağrılı kemik metastazı tedavisi

Radyoaktif İyot-131 ile hipertiroidi tedavisi

Tiroid bezinin çok çalışarak aşırı hormon ürettiği hipertiroidi hastalarında, radyoaktif iyot-131 tedavisi dünyada yaygın olarak kullanılan basit bir tedavi şeklidir. Sıvı veya kapsül şeklindeki radyoaktif İyot-131 bir kez içilecek ve aylık kan tahlilleri ile kontrolünüz yapılacaktır. %80 hastada tek doz ile tedavi mümkündür. Sonuç alınamayan hastalarda 5-6 ay sonra tedavi tekrarlanabilir. Tedavi sonrası tiroid bezinin yeterli hormon üretememesi durumunda tiroid ilacı kullanmamız gerekebilir.  

Radyoaktif İyot-131 ile diferansiye tiroid kanseri tedavisi

Diferansiye tiroid kanseri (papiller, foliküler) olan hastalarda, ameliyat sonrası kalan tiroid dokusunun yok edilmesi (ablasyon) veya bir kısım metastazların tedavisi İyot-131 uygulaması ile başarılı bir şekilde yapılmaktadır.

Eklem tedavisi

Romatizmal eklem hastalıklarının tedavisinde bölümümüzde uyguladığımız radyonüklid sinovektomi, diğer tedavi yöntemleriyle birlikte ya da tek başına yapılarak eklem fonksiyonun kaybında önemli oranda gerileme sağlamaktadır. Özel olarak seçilmiş radyokimyasal bileşik, eklemde fonksiyon kaybına yol açan hücre çoğalmasını ortadan kaldırır, bu şekilde anormal eklem içi sıvı birikimi de önlenmiş olur.  

Nöroendokrin tümör tedavisi

Malign feokromasitoma ve nöroblastoma hastalarında cerrahi, kemoterapi veya radyoterapi için uygun olmayan veya bu tedavi yöntemlerine rağmen nüks görülen hastalara bölümümüzde yüksek doz I-131 MIBG tedavisi uygulanmaktadır.  

Karaciğerde tümör/tümör yayılımı durumunda radyoaktif mikroküre tedavisi

Tedavi edici radyasyon yayan radyoaktif madde ile işaretli mikroküreler karaciğer tümörü veya karaciğere yayılmış kanser hastalarında uygulanmaktadır. Mikroküreler, anjiyografik olarak karaciğerin damarına veya tümörün yerleşim yerine göre alt dallarına yerleştirilen kateter aracılığıyla verilir. Radyomikroküre tedavisi ile tümör dokusu yüksek dozda radyasyona maruz kalırken normal karaciğer parankiminin korunması mümkün olmaktadır.

Kanser hastalarında ağrılı kemik metastazı tedavisi

Kemik metastazlarının sistemik palyatif-hafifletici tedavisi merkezimizde uygulanmaktadır. Yaygın kemik metastazı olan hastaların ağrının geçmesi veya hafiflemesi bu tedavi ile mümkün olmaktadır.