Sık Sorulan Sorular

 

Grip (İnfluenza) nedir?

Grip, influenza virüsü adı verilen bir virüs tarafından oluşturulan, solunum yollarını tutan çok bulaşıcı bir hastalıktır. Grip hastalığı, soğuk algınlığı virüsleri kapsamında incelenmekle birlikte birçok yönden soğuk algınlığından farklıdır. Bu yüzden, grip hastalığını ayrıca incelemekte yarar vardır.

 

Bütün grip virüsleri aynı mıdır?

Grip virüsünün A, B ve C olmak üzere 3 tipi bulunmaktadır.

• A ve B tipleri ile meydana gelen enfeksiyonlar en ağır olanlarıdır. Bu virüsler özellikle de A tipi grip virüsleri, devamlı olarak antijenik değişim gösterir. Bu antijenik değişim her yıl ortaya çıkan grip salgınlarının başlıca nedenleridir. Bu yüzden her yıl değişim gösteren virüslere karşı yeni aşı geliştirmesi gerekmektedir.

• C tipi iyi huylu bir virüstür, antijenik değişim göstermediği için yaptığı hastalık hafiftir. Bu nedenle A tipi virüslerinin aksine, önemli bir halk sağlığı sorunu oluşturmaz.

 

Grip nasıl bulaşır?

Grip, her kış toplumun %20-50’sini etkileyen, çok bulaşıcı bir hastalıktır. Grip virüsü de soğuk algınlığına neden olan virüsler gibi üst solunum yollarından bulaşır. Virüsü burun ve boğazında bulunduran hastalar enfeksiyon kaynağıdır. Bu hastaların konuşmaları, özellikle de öksürmeleri ve hapşırmaları ile grip virüsünü içeren gözle görülmeyen damlacıklar, saatte 100-150 kilometre hızla ve yaklaşık 3 metre uzaklığa yayılırlar. Dolayısıyla böyle bir durumla karşılaşan sağlam kişilerin soludukları hava ile burunlarından ve hatta gözlerinden virüs üst solunum yollarına girer; alınan grip virüslerinin bir kısmı da yine solunan hava ile akciğerlere kadar inebilir. Giren virüs üst ve alt solunum yollarına yerleşir ve hemen çoğalmaya başlar. Grip virüsünün bir başka bulaşma yolu, grip hastalarının solunum yolları salgıları ile kirlenmiş eşyalar aracılığı ile gerçekleşir. Salgın durumlarında bu yol da önemlidir.
 

Grip belirtileri nelerdir?

Grip, soğuk algınlığından daha ağır belirtilerle seyreden, ani başlayan, özellikle yüksek ateş, şiddetli öksürük, eklem ve kas ağrıları ile karakterize bir hastalıktır.

Tipik bir grip olgusunun başlıca belirtileri;

• Ani başlangıçlı baş ağrısı,

• Üşüme-titreme,

• Yüksek ateş,

• Kuru öksürük,

• Boğazda yanma hissi,

• Halsizlik,

• Kas ve eklem ağrılarıdır.

Bu belirtiler hızlı bir şekilde ağırlaşırlar. Özellikle sırt ve bacaklardaki ağrı ve sancılar, hastanın ileri derecede güçsüzleşmesine, kendisini son derecede bitkin hissetmesine neden olurlar; bu nedenle yatağa yatmak mecburiyeti doğar. Ateş çoğu kez 39-40 derecedir ve hastalığın 3. gününden itibaren düşmeye başlar. Ancak ardından burun tıkanıklığı ve boğaz ağrısı gibi solunum yolları belirtileri başlar. Halsizlik ve bitkinlik şikayetleri günlerce, hatta haftalarca sürebilir. Bu yüzden grip hastalığına halk arasında “paçavra hastalığı” adı da verilir. Ayrıca hastalarda mide-bağırsak bozukluklarına da neden olabilir ve bulantı, kusma, ishal görülebilir. Hastalık bu şekliyle bir gastroenterite (mide-bağırsak hastalığı) benzer.
 
Grip aşısı kimlere yapılmaz?

Aşağıdaki durumlardan herhangi birisi size uyuyor ise grip aşısı olmamalısınız.

• Yumurta alerjiniz varsa grip aşısı olmamalısınız. Bunun nedeni grip aşısının embriyonlu yumurtadan hazırlanmasıdır. Ancak doktorunuz bazı durumlarda grip aşısı olmanızı çok gerekli görürse, gerekli önlemleri almak suretiyle aşı yapabilir.

• Öz geçmişinizde Guillain Barre Sendromu hikayesi varsa grip aşısı olmamalısınız.

• O sırada akut bir hastalığınız veya ateşiniz varsa aşılanmayı iyileşinceye kadar ertelemelisiniz.

 

Grip her yaşta aynı ağırlıkta mıdır?

Hastalık yetişkinlerde ve çocuklarda farklı klinik tablolar gösterebilir.

• Yetişkinlerde görülen hafif grip olguları, soğuk algınlığında görülen belirtilerle seyreder. Ancak daha sıklıkla klasik olgularda görüldüğü gibi başlıca belirtileri 39.5-40 derece ateş, şiddetli öksürük, şiddetli baş, kas ve eklem ağrıları, boğaz ağrısı, üşüme, titreme ve aşırı bitkinliktir. İyileşme soğuk algınlığından daha uzun sürer. Hastaların bir bölümü 1-2 haftada iyileşir. Ancak yaşlılarda halsizlik ve bitkinlik çok daha uzun sürebilir.

• Okul çağındaki çocuklarda grip belirtileri büyüklerde olduğu gibidir. Çocuklarda ateş büyüklere göre daha yüksek olma eğilimindedir.

• Okul öncesi çocuklar ve bebeklerde hastalık belirtileri tipik olmadığı için tanı zordur. Çoğu zaman diğer soğuk algınlığı virüslerinin yaptıkları hastalıklarda görülen belirtilerle seyreder. Bir yaşın altındaki bebeklerde ateş saptandığında bir doktora başvurulmalıdır.

 

Soğuk algınlığı - grip ayırımı önemli midir?

Erişkinler genellikle ateşsiz ve hafif seyirli bir hastalık olan soğuk algınlığını ayakta geçirirler ve bu esnada pek fazla ilaca da gereksinim duymazlar. Grip hem klinik belirtiler hem de neden olabileceği komplikasyonlar yüzünden önemsenmesi ve bu anlamda uygun tedbirlerin alınması gereken bir hastalıktır. Aşağıda soğuk algınlığı ile grip hastalığını birbirinden ayırt etmeye yarayan farklar görülmektedir. Bu belirtilere dayanarak, bu iki hastalık tablosunu ayırt etmek büyük ölçüde mümkündür.