Multiple Skleroz (MS); beyin, omurilik ve göz sinirlerini etkileyen otoimmün bir hastalıktır. Hastalarda kendini uyuşma, his kaybı, kuvvetsizlik, dengesizlik, görme kaybı, çift görme gibi belirti ve bulgularla göstermektedir. Hastaların %85’i ataklı yineleyici seyir dediğimiz (RRMS) belirtilerin günler içinde ortaya çıkıp sonra farklı derecelerde düzelme gösterdiği bir tablo ile karşımıza çıkarken, %10-15’lik kısmında ise ilerleyici seyir (PPMS) dediğimiz en başından itibaren daha uzun dönemde giderek belirtilerin arttığı bir klinik ile kendini göstermektedir.
Medikal tedavilere baktığımızda atak tedavisi ve hastalık aktivitesi üzerine etkili tedaviler olmak üzere iki farklı yönden tedavi planı yapılmaktadır.
Atak Tedavisi
Atak tedavisi denildiğinde sıklıkla 3 - 10 gün arasında değişen sürelerde yüksek doz kortizon tedavisi damardan infüzyon şeklinde uygulanmaktadır. Tedavinin süresi hastanın kliniğine göre doktoru tarafından belirlenmektedir. Bazı hastalarımızda tedavi tablet olarak bir süre daha devam edebilmektedir.
Hastalık Aktivitesi Üzerine Etkili Tedaviler
Mevcut tedavilerde MS hastalığını tamamen ortadan kaldıracak bir tedavi yoktur. Ancak hastalık sürecini değişen oranlarda kontrol altına almaya yardımcı olan tedaviler bulunmaktadır. Hastalık aktivitesi üzerine etkili tedavilere baktığımızda, etki mekanizmalarına göre bağışıklık sistemini düzenleyici ya da bağışıklık sistemini baskılayıcı olabilmektedir. Etkinlik dediğimizde hedeflenen durumlar; hastaların atak geçirme riskinde azalma, MR’da yeni plak ve aktif plak oluşumunda azalma ve nörolojik muayenelerinde stabil seyretmesidir
Yaşam Şeklinde Önerilen Değişiklikler
-Uyku düzenine dikkat edilmesi
-Sağlıklı beslenme ( mevsiminde ve katkısız yiyecekler ile beslenilmesi, akdeniz diyeti gibi genel sağlık için de uygun olan beslenme şeklinin benimsenmesi, paketli gıdalardan
uzak durulması, tuz alınımın kontrollü olması gibi…)
-Sigara kullanımından kaçınılması
-Düzenli spor yapılması
Ek olarak fizik tedavi ve rehabilitasyon tedavi sürecinde önemli yer almaktadır. Hastalara kas kütlesinin korunması, eklem açıklığının sağlanması, spastisitenin azaltılması, dengenin sağlanması ve ağrıların giderilmesi gibi birçok yönden fayda sağlamaktadır.
Hastaların tedavi sürecinde bir diğer önemli nokta alternatif tedavi yöntemlerinin kullanılmadan önce takip eden ünitedeki doktorunuz ile görüşülmesidir. Bitkisel kürler, çeşitli yiyecekler, çaylar, diyet kısıtlamaları yapılması olumsuz tablolarla karşılaşmamıza neden olabilmektedir. Her ne kadar doğal yöntemler olarak görülen bu uygulamalar zaman zaman ilaçlarla etkileşim yaratmakta, bazen kullanımları karaciğer üzerine olumsuz etkilerle sonuçlanabilmektedir.
MS hastalığının tedavisinde son yıllarda oldukça güzel gelişmeler yaşanmış ve hastalık sürecine etki eden oldukça etkili tedaviler hastalarımızın kullanımına sunulmuştur. Bu tedavilerin kullanıma girmesi ile birlikte VVV günlük hayatlarına destek olmadan devam ettikleri, eğitim, iş ve aile yaşantılarına aktif olarak sürdürebildikleri görülmektedir. Bu etkili ilaçlarla birlikte özellikle enfeksiyöz süreçlerle ilgili yan etkilerle karşılaşsak da bilgi birikimin artması ile birlikte ortaya çıkan bu durumlara etkin ve zamanında müdahale edilebilmektedir. Hastalık ve hastaya özgü olabilecek tedaviler konusunda umut vadeden çalışmalar devam etmektedir.