1- Yumurtlama sorunları
2- Düşük yumurtalık rezervi
3- İleri yaş
4- Tubal faktörler
5- Rahimden kaynaklanan problemler
6- Endometriozis (çikolata kisti)
7- Genetik nedenler
Menstruasyon döngüsünün 28 gün olduğu kabul edilen kadın hastalarda menstuasyonun 14’üncü günlerinde yumurtlama gerçekleşir. Bu günlerde uygulanan ultrasonografi görüntüsü veya 21’inci günde progesteron seviyesinin yüksek olmasıyla tanı koyulmaktadır. Menstruasyon günleri daha az veya çok olanlarda bu durum, progesteron seviyesine adetten 1 hafta önce bakılarak tespit edilebilir. Düzenli adet gören kadınların %90-95’in düzenli yumurtlaması olurken %5-10’u düzenli adet olsa da yumurtlaması olmayabilir. Adetlerini ilaçsız göremeyen hastaların yumurtlaması olmadığı kabul edilir. Adetleri 45 günden geç olanların ise yumurtlaması geç ve düzensiz, hatta olmadığı görülebilir. Bu grup hastaların önce medikal tedavi ile yumurtlamaları sağlanarak gebelik tedavilerine yön verilir.
1- Düşük Yumurta Rezervi
Düşük yumurtalık rezervi, çoğunlukla nedeni bilinmemekle birlikte, geçirilmiş yumurtalık cerrahisi veya kanser tedavisi sonrasında gelişebilir. Düşük yumurtalık rezervi olan hastalarda ileri yaş engeli yoksa gebe kalma şansları ileri yaşa göre daha yüksektir fakat rezerv azlığı nedeniyle çocuk tedavisini hayatlarında daha önceliğe almalıdırlar.
2- İleri Yaş
Güncel bilimsel bilgiler ışığında söylemek gerekirse, tüp bebek başarısını etkileyen en önemli faktör anne yaşıdır. Maalesef 35 yaşla birlikte kadınlarda yumurtalıklarda rezerv iyi dahi olsa, sağlıklı gebelik elde etme şansı yaş arttıkça düşmektedir. Bu düşüş, kadın yaşının 38’inden sonra hızlanarak, 40 yaşından sonra daha da zorlaşarak %10’lara düşmektedir. Malesef bu durumun telafisi olmadığından, ileri yaş evliliklerinde daha erken başvuru yapılması önerilmektedir.
3- Tubal Faktör
Kadınlarda geçirilmiş karın cerrahisi, dış gebelik cerrahileri, karın içi zarı iltihabı, pelvik inflamatuar hastalıkları veya endometriozis gibi nedenlerle karın içi yapıların yapışıklığa bağlı her iki tüpün doğal peristaltik hareketin azalmasına bağlı oluşan kısırlık nedenidir. Tüp bebek tedavisinin en gerekli olduğu kısırlık şeklidir.
4- Rahimden Kaynaklanan Nedenler
Geçirilmiş kürtaj, enfeksiyon ve cerrahilere bağlı rahim duvarında yapışıklık olması, rahim iç zarında akut veya kronik iltihap olması (tübeküloz gibi), adenomyozis, rahim iç zarına bası yapan miyomlar gibi patolojiler nedeniyle oluşur.
5- Endometriozis
Endometriozis rahim içindeki hücrelerin yumurtalıkta, karın iç zarında, rahim duvarında veya pelvisin periton arkasındaki tabanında bulunarak, çevre dokularda yapışıklık yaparak tubal hareketi bozar. Yumurtalıkta bulunduğu yerdeki yumurta hücresinin kalitesini bozar ve aynı zamanda karın iç zarında da değişiklik yaparak birçok yolda kısırlığa yol açabilir. Kadınlarda %10 oranında iken infertil kadınlarda bu oran %25-40 seviyesine çıkabilir. Merkezimizde endometriozis nedeniyle cerrahi müdahale gerektiği durumda hastalarımıza laparoskopik (kapalı cerrahi) cerrahi seçenekleri sunulmaktadır.
6- Genetik Nedenler
Turner Sendromu gibi erken rezervi azalan hastalarda erken yumurta toplayarak veya genetik hastalık taşıyıcısı olup çocuğuna bu hastalığı geçirmek istemeyen hastalarımız da yine tüp bebek tedavisi ile genetik ayıklama yapılarak sağlıklı bebek elde etme şansına sahiptir.