Nöromotor ve Psikososyal Gelişim Gerilikleri

Çocuklarda büyüme ve nöromotor gelişme intrauterin dönemde başlayan ve erişkin yaşa kadar devam eden bir süreçtir. Diğer bir deyişle nöromotor gelişimi dinamik bir süreçtir ve erişkin yaşa kadar devam eder. Çocuklarda nöromotor gelişim evrimi genel kaba hareketlerden ince motor hareketlere, baştan ayağa ve merkezden çevreye doğru gerçekleşir. Nöromotor gelişiminde ilk aşama kaba hareketlerin kazanılmasıdır. Bunu ince motor, dil ve kişisel-sosyal alanlardaki gelişmeler izler. Kaba motor gelişimin başlıca basamakları boyun kontrolü, desteksiz oturma ve yürümedir. İnce motor becerililer ise ekstremitelerde küçük kasların kullanma yeteneğini tanımlar. Eğer bir çocuk dördüncü ayda boyun kontrolünü kazanamamışsa, 9 aylıkken desteksiz oturamıyorsa veya 18 aylık olmasına rağmen halen yürüyemiyorsa nöromotor gelişme geriliği mevcuttur ve çocuk nöroloji bölümü tarafından ayrıntılı değerlendirilmelidir. Motor becerilere paralel olarak çocuk etrafının farkına varır, iletişime geçer, önce sesler çıkartır, daha sonra sözcükler çıkarır ve cümle kurar. Gelişme geriliği; konuşma ve dil gelişimi, motor gelişim, sosyal gelişim ve bilişsel gelişim alanlarındaki gerilik olarak ortaya çıkabilir. Çoğu çocukta birden fazla gelişim alanında gerilik görülür.

Çocuklarda nöromotor ve psikososyal gelişim gerilikleri beynin yapısal bozuklukları, kas hastalıkları, nörometabolik hastalıklar, nöro-genetik hastalıklar ya da uyaran eksikliği gibi nedenlere bağlı olabilir. Bu nedenle çocukların yaşamları boyunca 0-6 ay arasında bir kez mutlaka olmak üzere, 12-18 ay arası, 2-3 yaş arası ve 5-6 yaş arasında gelişim testi yaptırmaları önerilir. Eğer ilk değerlendirme sonucu şüpheli ise ya da risk altındaki bir bebekte yapıldıysa görüşme aralıkları sıklaştırılmalıdır. Gelişim basamaklarında sorun saptanan tüm hastaların çocuk nöroloji bölümünde ayrıntılı incelenmesi ve takip edilmesi gerekmektedir.